Μερικές φορές μπορεί να μην μπορούμε να γράψουμε τις σελίδες της μοίρας μας, αλλά μπορούμε πάντα να βρούμε το κουράγιο να την αντιμετωπίσουμε.
Joseph Manuel Sanchez
Όταν μιλάμε για ελπίδα απέναντι σε κάτι ή έχουμε ως στάση ζωής το «πρέπει να έχεις ελπίδα», τι κάνουμε τελικά; Τι περιμένουμε να συμβεί και ποιος είναι ο ρόλος μας σε αυτό;
Δηλώνοντας «ελπίζω», κοιτάζω το μέλλον και ασκώ ένα είδος εμπιστοσύνης, εμπιστοσύνης που χρωματίζεται με το μωβ χρώμα της ελπίδας. Προσδοκώ ότι τα πράγματα μπορούν να πάνε καλύτερα, ότι υπάρχει ακόμα πιθανότητα τα πράγματα να πάνε «καλά».
Περιμένουμε τη λύση σε κάτι που πιστεύουμε ότι δεν μπορούμε να ελέγξουμε ή που στην πραγματικότητα δεν είναι υπό τον έλεγχό μας. Είναι σαν να λέμε “δεν υπάρχει τίποτα να κάνω, απλά ελπίζω”.
Έτσι, διατηρούμε την ελπίδα ότι το παιδί μας θα βρει δουλειά, ότι ένα μέλος της οικογένειας μας θα αναρρώσει από μια ασθένεια ή ότι θα αρέσουμε στο άτομο που μας ελκύει. Είναι η ελπίδα ότι κάτι στη ζωή θα πάει καλά όταν φαίνεται ότι όλα έχουν χαθεί. Είναι η αισιόδοξη στάση μας απέναντι στις αντιξοότητες. Η ελπίδα ότι ο κόσμος μια μέρα θα γίνει καλύτερος.
Η παρέμβασή μας σε αυτές τις περιπτώσεις δεν φαίνεται εφικτή. Ελπίζουμε ότι η λύση στις δυσκολίες έρχεται από εξωτερικούς παράγοντες και ότι η τύχη, η μοίρα ή κάποια ανώτερη δύναμη μας φροντίζει. Πρόκειται για μια στάση, έναν τρόπο να βλέπουμε τον κόσμο που δεν είναι ηττοπαθής, αλλά θετικός και με ελπίδα ότι υπάρχει ακόμα η πιθανότητα να φανεί φως στο σκοτάδι και επιλέγουμε να κρατήσουμε την προσοχή μας σε αυτή την πιθανότητα.
Υπάρχει κι ένας άλλος τύπος εμπιστοσύνης, η εμπιστοσύνη που έχει πράσινο χρώμα και που σχετίζεται με την ψυχική ανθεκτικότητα. Εμπιστοσύνη στους δικούς μου πόρους απέναντι στις αντιξοότητες. Εμπιστοσύνη ότι ό,τι και να συμβεί, θα ξέρω πώς να το αντιμετωπίσω. Θα ξέρω πώς να με στηρίξω. Εμπιστοσύνη ότι ακόμα κι αν δεν ξέρω, θα μάθω. Ότι αν πέσω, θα ξανασηκωθώ.
Με αυτή την εμπιστοσύνη, μπορώ να συγκεντρώσω το θάρρος που χρειάζομαι και να ρισκάρω. Και αν ο σύντροφός μου με πληγώσει, ξέρω ότι θα συνέλθω και μια μέρα θα αγαπήσω ξανά. Αν δε με επιλέξουν για αυτή τη θέση, θα συνεχίσω να ψάχνω συνεχώς μέχρι να βρω άλλη. Αν αποτύχω σε μια εξέταση, θα προετοιμαστώ κατάλληλα και θα προσπαθήσω ξανά και ξανά, με τη σιγουριά ότι θα φτάσω εκεί που θέλω, ακόμα κι αν χρειάζεται περισσότερος χρόνος από άλλους.
Αυτή η εμπιστοσύνη με κάνει να κοιτάζω τον εαυτό μου, και να βρίσκω τη λύση μέσα μου. Οι εξωτερικές δυνάμεις είναι καλοδεχούμενες και πολύ χρήσιμες αλλά δεν είναι η κινητήριος δύναμή μου. Η στάση μου απέναντι στη ζωή ξεκινάει από την εμπιστοσύνη στις δικές μου δυνάμεις και στην ικανότητά μου να αντιμετωπίζω κάθε αντιξοότητα, στην ικανότητά μου να είμαι ανθεκτικός/ή.
Δεν είναι ότι δε θα έχω δυσκολίες, ούτε ότι δε θα υποφέρω στο δρόμο της ζωής. Χωρίς αμφιβολία ο πόνος θα είναι παρών. Νιώθω όμως τη σιγουριά ότι μπροστά σε αυτόν τον πόνο και τη δυσκολία, θα μπορέσω να κρατηθώ και να σηκωθώ ξανά, όσες φορές χρειαστεί.
Υπάρχουν πολλά πράγματα στη ζωή που είναι εκτός του ελέγχου μας. Τι ρόλο παίζει η πράσινη εμπιστοσύνη σε αυτό; Τον ρόλο της ψυχικής ανθεκτικότητας απέναντι σε αυτό που δεν μπορούμε να ελέγξουμε. Πρόκειται για τη σιγουριά ότι θα έχω τους πόρους να στηριχτώ και να δράσω ξανά, αν εξαρτάται από εμένα, και επίσης η σιγουριά ότι θα ξέρω πώς να αποδεχτώ το δεδομένο όταν παρουσιαστεί και δεν υπάρχει χώρος για δράση.
Τέλος, πάντα υπάρχει η επιθυμία να πάνε τα πράγματα καλά, να διορθωθούν ή να βελτιωθούν. Είναι μια επιθυμία που δεν είναι ασυμβίβαστη με τη σιγουριά ότι, αν δε βελτιωθούν ή αν δε διορθωθούν, θα σταθώ στο ύψος των περιστάσεων, στηρίζοντας τον εαυτό μου, και νιώθοντας ικανός/ή να αντιμετωπίσω ή να αποδεχτώ αυτό που θα έρθει, αυτό που θα συμβεί κι ας μην το έχω επιλέξει.
Η μωβ εμπιστοσύνη της ελπίδας δεν είναι ασύμβατη με την πράσινη εμπιστοσύνη της ανθεκτικότητας. Απλώς δεν πρέπει να τις μπερδεύουμε και να κρύβουμε την παραίτησή μας κάτω από τον μανδύα της ελπίδας μπροστά στις αντιξοότητες, ως στρατηγική της αδράνειάς μας και της επιλογής να αισθανόμαστε θύματα.
Υπάρχει μια λεπτή, σοφή διαφορά ανάμεσα στο «Δεν μπορώ να κάνω κάτι άλλο, μένει μόνο να έχω εμπιστοσύνη» και στο «Επιλέγω να μην κάνω κάτι άλλο και ελπίζω να είμαι τυχερός». Είναι δύο πολύ διαφορετικές συμπεριφορές που πρέπει να υιοθετήσουμε ως ενήλικες, ενσωματώνοντας τη στάση: «Δεν μπορώ να κάνω περισσότερα και έχω εμπιστοσύνη ότι θα πάει καλά, αλλά και αν δεν πάει καλά θα το δεχτώ» ή «Επιλέγω να μην κάνω περισσότερα και αναλαμβάνω την ευθύνη για τις συνέπειες».
Το να επιθυμώ κάτι δεν είναι ασυμβίβαστο με το να είμαι υπεύθυνος για την επιλογή μου, να δράσω ή όχι, αλλά και για τη στάση που θα επιλέξω ως ενήλικας απέναντι στο αποτέλεσμα.
